Hint Masalları

Elimde 2003 yılında Bilgi Yayınevi Çocuk Kitapları tarafından basımı yapılan Hint Masalları kitabı var. Galiba masalların ortak bir dili var ve yöresel bazı tadların dışında işlevleri aynı. Adaletin tesisi, doğrunun ortaya çıkması, iyilerin kazanması ve kötülerin cezalandırılması. Ayrıca türlü entrikalar döner masallarda ve biz o hengamede kendimizi unutup, hep iyi ve doğrunun galibiyetine odaklanırız. Sonunu bildiğimiz veya tahmin yürüttüğümüz filmler gibidir bazen de. Varsın öyle olsun, bazı kavramların yeniden teyit edilmesi ve bizlere güven vermesi kıymetli geliyor bana.

Hint Masalları kitabının yazarı Ergun Sav. Oldukça ilginç bir yaşamı var Ergun Sav’ın. Hem avukat, hem de tiyatro öğrenimi almış birisi. Devlet kademelerinde önemli görevler üstlenmiş olmasına rağmen bir yazar aynı zamanda. Renkli kişiliği ve farklı ülke deneyimleri damıtılmış masallara sanki. Toplam on bir tane masal anlatılıyor ve her masalın bir mesajı var. Bazıları çok bildiğimiz atasözleri ile bitiyor. Bu masallarda en çok sevdiğim kısımlar da “Onlar ermiş muradına, biz varalım masalın tadına” diye biten son cümleler. Bunun elbette çeşitli versiyonları da var. Bazı masallar son cümlede mesajını açıkça söylüyor. Ortak olan da hepsinde mutlu son olması.

Hani böyle daralırsınız ve her şey kötü görünür ya size. İşte o zaman masalların büyülü dünyaları yetişir imdadınıza. Doğruyu biliyorsunuz ve iyinin kazanmasını istiyorsunuz ya, işte tam da onların yeridir masallar. Evet ürkeriz bazı bölümlerde. Ama son zamanlarda okuduğum ve uzmanlarca yazılan yazılarda aslında bu entrika kısımlarının çocuğun gelişimine katkı sunduğu şeklinde. Sadece deniliyor ki yatmadan önce masalı yarıda kesmeyin ki çocuk rüyasında o düğümle uğraşmasın ve kaygılı bir uyku çekmesin. Doğrudur da elbette. Masal sonlandırıldığında içimi bir tatlı huzur kaplıyor. Çocukken de bu duyguyu yaşardım. Buna ilave olarak garip bir güven duygusu da alırdım hayata dair. Bu duyguyu yitirmemeye çalışıyorum yaş aldığım her senede de. İstiyorum ki adaletin tesisi, iyilerin kazanması ve kötülerin cezalandırılması gerçek yaşamda da devam etsin. İşte en çok da bu kavramlar içinde büyümeleri gerekiyor çocukların belki de. Güvenle geleceğe bakmaları için. Net ve açık bir şekilde haksızlığı tanımlayabilmeleri için.

Hint filmlerini severim. Ayrı bir keyfi vardır bence. Müzikal de dahil olduğu için mi, yoksa dansları mı diye düşünürken, belki de hepsinin biraradalığıdır o filmleri güzel yapan. Otantik olan ve doğuya has bir tadı vardır filmlerinin. Masalları da öyle. Galiba anlatı geleneği kültürün renklerini de taşıyor. Bundan galiba sarıp sarmalaması. Elimdeki kitap da aynı çocukluğumdaki masallar gibi masallarla dolu. Son sayfaya geldiğimde şunu fark ediyorum ki masalların da en az yeni çıkan yayınlar kadar kıymetli olduğu ve okunması gerektiği. Kültürel kodları yansıtması anlamında bile kıymetli. Ayrıca müthiş bir hayal gücü hakim masallara. Resimli kitapları çok seviyorum ve tartışmasız çocuğun hayatına girmesinin olumlu katkı sunacağını biliyorum. Bununla beraber ebeveynin sesinden anlatılan masalların da ayrıca kıymetli olduğunu biliyorum. Nereden biliyorum derseniz; kendi çocukluğumdan biliyorum. Şimdilerde bunu daha güzel şekilde yapanlar var. Hatta onlardan bir tanesi olan Nazlı Çevik Azazi (Uluslararası Hikaye Anlatıcılığı Merkezi Kurucularından) ile de oğlak sohbetlerinde konuşmuştuk. Yazının linkini en alt kısma ekleyeceğim. Çünkü bence tam da kıymetinden konuşuyor masalların.

Her insanın kendisine iyilik yapma hakkı vardır. Bu, kişinin kendisine verdiği bir çeşit ödül gibi bir şey. İşte bence sadece hayal dünyanıza seslenecek ve olumlu olan ne varsa sağlamasını yapacağınız masallar, kitaplar da bu ödüllerden. Belki de tam da bu nedenle sık sık o ödülleri almalıyız. Farklı kültürlere, coğrafyalara, dillere ulaşmamızın en güzel yolu da elimizdeki yayınlardır. Çünkü masallar yüzyıllar boyunca aktarılarak devam eder. Her kuşağın kattığı veya izi vardır belki de o masallarda. Kim bilir belki de hayatımızın kendisi masaldır ve en güzel sonu hazırlıyoruzdur. Bize bu mutlu ve umutlu son için heyecan vermesi dileğiyle masalların…

Nazlı Çelik Azazi ile yapılan röportaj için tıklayanız