Büyükannelerle Yaşam ve Ona Benzeyenler :)

      Dün akşam kızımla çarşıdaydık, oturduğumuz pastaneye bir kadın ve kızı geldi. Büyük olanı girer girmez; montundan, yakasındaki iğneye, oturuşundan sigara içme şekline, konuşmasından duruşuna kadar her şeyiyle bana kendi anneannem ile babaannemi anımsattı. Öyle böyle değil ama, renk seçiminden, ses tonuna ve kullandığı cümlelere kadar aynıydı. Dayanamadım elbette ve yanına gittim. Konuşmaya başladım ve hemen masanına iliştim. Süheyla teyzeymiş konuştuğum kişi. Muş, Vartolu. Kültürel referansların hepsinin benim büyükannelerimle aynı olması taşından, toprağından, yaşanmışlıklarından yani, öyle boşuna değil. Konuştukça, ondan gelen cümleler, olaylara tepkileri, şaşkınlık ifadeleri bile aynı olunca bir fotoğraf almak istedim. Sanki ben yanımdaki 11 yaşındaki kızım gibiydim ve karşımdaki de anneannem ile babaannemdi. Çocukken ikisinin bizde kaldığı kış günleri benim için çok güzeldi. Edi ve Büdü gibiydi ikisi. Çok farklılardı ama yine de beraber yaşamaları, yaşayabilmeleri güzeldi ve çocuk olan bizler için zenginlikti. Süheyla teyzeyle konuşurken de o anlar belirdi gözümde. Sohbete kızı da dahil oldu ve benim kızım da. 

Onlardan ayrılırken yolda köydeki şarkıları söylemeye başladım, sonra ablamı arayıp o şarkılara dahil olmasını, hatta bilemediğim (yine ve her zamanki gibi) kısımları söylemesini istedim. Sonra kısa kısa anıları anlattırdım ona, arada ben de ekledim. Ablam sıkı bir babaanne düşkünüydü, köy yaşamında da ayrılmazlardı. Çok naif, güzel ve sıcacık bir ilişkileri vardı. Anneannem ne kadar mantık ve zeka ise, babaannem o kadar duygu ve eğlenceydi. İkisinin iyi yanlarını birleştirsek üstüne olmazdı ya, bizde kaldıklarında biraz da öyle oluyordu aslında. Sanırım ben ikisine de benzer mesafedeyim ama anneannem özelinde söylersem o aramızdan ayrıldığında çok üzülmedim. Çünkü koşulları ne olursa olsun hayatını dolu dolu yaşadı, hayattan istediğini (elbette akranlarına, devrine göre ve bana göre) aldı. Gezdi, dolaştı, yurtiçi ve yurtdışında bulundu. Hatta ben öğrenciyken aniden annemle İzmir’e bile geldi, damak tadına düşkündü ama hep ölçülüydü, her şeyi merak eder, kurcalar, her sohbete dahil olur, bir şeyler sorardı, kendine baktı ve baktırdı. Kim mesela ayak tırnağından saçının teline kadar her akşam masaj yaptırır kızlarına veya torunlarına? Anneannem yaptırırdı. Babaannem ise daha kapalı devreydi, bir kase yoğurt vereni olsa teşekkür eder, ses etmezdi. Hayatındaki zincir her koşulda ama her koşulda “çocukları, torunları ve sonra gelinleri” oldu ve arada bu konularda sağ duyusunu kaybettiği olurdu. Anneannemde de şaşmaz şekilde öncelik kendineydi 🙂 Zıt kutuplardı kısacası, hem de oldukça zıt; ama yine de onları izlemek büyük keyifti benim için. Özlüyorum onları galiba. Bir Kasım ayında anneannemi, bir Nisan ayında da babaannemi kaybettik. Ben Süheyla teyze de işte tüm bu anılarla kucaklaştım. O da “insan insana benzer zaten kızım” dedi ya, sahiden öyle. Kültürel yakınlık zaten konuya nereden gireceğimi kolaylaştırıyordu. Biraz yanlarında durup, bir kare fotoğraf alıp ayrıldık. 

Şimdi yazarken de kendi çocuklarımın anneanne ve babaanneleri ile olan diyaloglarına daldım. Hatta şöyle bir fotoğrafları gözden geçirdim. Onlar da her iki doğumumda da bizim evdeydi. Epey farklılar ama birarada çok eğlenceliler. Bir tanesini mutfaktan, diğerini temizlikten sorumlu içişleri bakanı seçmiştik o lohusa dönemlerinde. İkisi ile gülmelerim, sapıtmalarımla çok şükür çok eğlenceli zaman geçirdim. Kolik olan Şakir’den kalan zamanlar ikisine güler dururdum. Onlar da zıt kutuplar; sadece evlatları için kendi konfor alanlarından ayrılıyorlar. İleride kim bilir, belki çocuklarım da benim gibi bu zamanları güzel anarlar. Onların büyükanneleri ile geçirdikleri zamanlarda ben de kendi çocukluğumda bana iyi gelenlerle yolculuk ediyorum. Tüm bu duyguları yeniden hissetmeme; sadece duruşu, giyimi ve konuşması ile farkında olmadan vesile olan Süheyla teyze, sana da sağlıklı ve mutlu bir yaşam diliyorum. Gezmeyi sen de anneannem gibi severmişsin, öyle dedin dün akşam, bir de bol gezmeli zamanların olsun 🙂